Ook na komst Forum geen ander profiel Senaat

maandag 29 april 2019, 13:00, Prof.Dr. Bert van den Braak

De komst van Forum voor Democratie als grootste fractie in de Eerste Kamer zal niet leiden tot een ander profiel van de Senaat. Er is wel - mede door de groei van FvD - sprake van enkele opvallende wijzigingen, zoals een sterkere dominantie van de Randstad. Een andere trend is de komst van meer zestigplussers.

Van de Eerste Kamerleden die na de verkiezing op 27 mei aantreden, komen er waarschijnlijk 45 of 46 uit de westelijke provincies. Onder de eerste 13 leden van FvD zijn er liefst elf uit de Randstad. Voor de Kamer als geheel geldt dat slechts drie leden woonachtig zijn in Limburg, al hebben enkelen (bijvoorbeeld Petra Stienen) wel een band met die provincie. Ook uit Groningen komen drie leden. Slechts twee nieuwe Eerste Kamerleden wonen in Overijssel.

De Eerste Kamer blijft onverminderd hoog opgeleid. Met tien op academisch of HBO-niveau opgeleide leden is dat beeld bij FvD niet anders. Voor de PVV-fractie is dat overigens niet anders. Slechts één PVV-lid is lager opgeleid.

Met 33 leden die na 1959 zijn geboren, doet de Senaat zijn naam 'eer' aan. Martin van Rooijen wordt met 77 jaar de nestor. FvD krijgt met Nicki Pouw-Verwey, die 28 jaar is, het jongste lid. FvD heeft zowel vier zestig-plussers als twee veertig-minners in de fractie. Gemiddeld is het nieuwe Eerste Kamerlid ongeveer 55 jaar.

Er zullen vijf oud-bewindslieden in de nieuwe Eerste Kamer komen (Jorritsma, Knapen, Atsma, Huizinga, Van Rooijen). Het aantal oud-Tweede Kamerleden is met vijftien hoog (en daarnaast waren ook nog twee nieuwkomers korte tijd 'vervangend' Tweede Kamerlid). Onder hen zijn de oud-fractievoorzitters

Boris Dittrich en Paul Rosenmöller.

In bredere zin blijft er de nodige bestuurlijke ervaring, met vier oud-burgemeesters en zes of zeven oud-wethouders, onder wie Eric van der Burg (Amsterdam), Alexandra van Huffelen (Rotterdam) en mogelijk Hamit Karakus (eveneens Rotterdam). Tien nieuwe Eerste Kamerleden zitten tevens in Provinciale Staten (zes FvD en vier PVV). Twee FvD-leden en twee PVV'ers zijn tevens gemeenteraadslid.

Het aantal hoogleraren komt op acht, waarvan er één bij FvD, terwijl die fractie ook nog een voormalige hoogleraar in de gelederen krijgt.

Het aantal vrouwen neemt wel iets toe, maar drie vrouwen in de FvD-fractie van 13 ligt ver onder het gemiddelde. Opvallend is dat de VVD evenveel vrouwen als mannen in de fractie zal tellen, terwijl mannen daar in het verleden altijd in de meerderheid waren. Bij GroenLinks (5 van de 9), PvdA (3 van de 6 of 7) en D66 (3 van de 6) was eerder al sprake van een evenwichtige verdeling.

Het totaalbeeld van de nieuwe Senaat zal niet afwijken van dat van voorgaande. Was in de aftredende Kamer Frank van Kappen de defensiespecialist in de nieuwe Kamer wordt de FvD'er Toine Beukering. En zo verschijnt er bij de VVD een ervaren Europese diplomaat, bij het CDA een lid dat haar sporen in de zorgsector verdiende en bij GroenLinks een rechter en een voormalige diplomate.

Er blijft dus een mix aan ervaren bestuurders, leden uit diverse maatschappelijke geledingen, wetenschappers en raspolitici. Weinig nieuws onder de zon.

Bert van den Braak is onderzoeker bij PDC en hoogleraar parlementaire geschiedenis aan de Universiteit van Maastricht.

Deze bijdrage stond in