De wankele democratie

vrijdag 18 april 2014, 11:14

DEN HAAG (PDC) - Nederlanders zijn over het algemeen tevreden over de democratie. Er is vertrouwen in het parlement, in politieke partijen en ook de cijfers over de opkomst bij de Tweede Kamerverkiezingen geven geen reden om te spreken over een crisis van de democratie. Daarnaast vinden Nederlanders de democratie een goede bestuursvorm. Kortom: de Nederlandse democratie is zeker niet wankel.

Op basis van deze conclusies zijn de auteurs van het boek 'De wankele democratie' dan ook gematigd positief over de representatieve democratie in Nederland. Met overtuigende cijfers tonen zij aan dat het vertrouwen in de democratie niet is gedaald, terwijl vaak het tegengestelde wordt beweerd. Er is weliswaar onbehagen onder laagopgeleiden, maar er is (nog) geen echte legitimiteitscrisis. Wel leidt volatiliteit van de kiezers tot toenemende instabiliteit en zijn hervormingen nodig om een toekomstige legitimiteitscrisis tegen te gaan.

Tijdens de boekpresentatie op donderdag 17 april in Amsterdam werd het eerste exemplaar van 'De wankele democratie' overhandigd aan minister Plasterk van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. James Kennedy en David van Reybrouck waren door de KNAW uitgenodigd om een reflectie te geven.

Van Reybrouck gaf de auteurs, Jacques Thomassen, Rudy Andeweg en Carolien van Ham, nog enkele kritische kanttekeningen mee. De onderzoekers hebben, volgens Van Reybrouck, een sterk geloof in de rationaliteit van de burger waarbij emoties en de invloed van de media buiten beschouwing worden gelaten. De auteurs hebben een hoopvolle en traditionele opvatting over democratie, maar hebben te weinig oog voor de mediacratie, aldus Van Reybrouck. Bovendien is in het boek weinig aandacht voor de 'participerende democratie'. Maar, zo concludeerde Van Reybrouck, 'De wankele democratie' is een onmisbaar boek voor eenieder die zich wil buigen over het vraagstuk van de democratie.

Op verzoek van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen onderzochten de auteurs of de representatieve democratie in een legitimiteitscrisis verkeert. Het project wordt uitgevoerd in een internationale context. Het boek 'De wankele democratie' gaat uitsluitend over Nederland.