Europees staatsrecht, Europese parlementen

Het Montesquieu Instituut Maastricht richt zich vooral op de staatsrechtelijke aspecten van de studie van parlementen. Daarbij wordt gekeken naar het nationale recht, maar zeker niet minder naar het Europese recht. In Maastricht is de juridische verhouding tussen de instituties op nationaal en Europees niveau op verschillende manieren onderzocht en voor het voetlicht gebracht. Dat geschiedt niet alleen met hulp uit ‘Den Haag’, maar ook met ondersteuning van de provincie Limburg en de gemeente Maastricht.

Met behulp van de middelen die langs deze wegen beschikbaar zijn gekomen, is de afgelopen jaren veel werk verzet. Een jaarlijks terugkerend hoogtepunt voor Montesquieu Instituut Maastricht is de spring conference. Dit is een tweedaagse conferentie, die veelal in het teken staat van de interactie tussen nationale instituties (veelal parlementen) en het Europees parlement. Tijdens deze conferentie weet het MI Maastricht een keur aan binnen- en buitenlandse specialisten samen te brengen en worden onderzoeksresultaten gepresenteerd en bediscussieerd. Daarnaast organiseert het Montersquieu Instituut Maastricht een keur aan andere activiteiten die variëren van eendaagse symposia en workshops, expertmeetings, verkiezingsavonden en pub-quizen.

Onder de vlag van het MI Maastricht wordt ook veel onderzoek verricht. Zo is de afgelopen jaren onderzoek verricht naar parlementaire onderzoeksbevoegdheden, het proces van kabinetsformatie, de verantwoordingsplicht van Europese en Amerikaanse agentschappen, de rol van nationale parlementen in Europese besluitvorming en de rol van parlementen in tijden van financiële crisis.

De komende jaren zal het Montesquieu Instituut Maastricht voortgaan op de ingeslagen koers. De staatsrechtelijke benadering van institutionele vraagstukken blijft daarbij voorop staan. Echter, een aantal van de eerdergenoemde onderzoekstrajecten nadert afronding. Dat biedt de mogelijkheid om de resultaten van deze onderzoeken te presenteren in nieuwe congressen, symposia en expertmeetings; het biedt de mogelijkheid tot aanvullend onderzoek, maar het biedt ook de mogelijkheid om op een aantal vlakken nieuwe wegen in te slaan. Zo verdient de rol van niet-gouvernementele instellingen in het Europese en nationale institutionele bestel nadere aandacht. Ook de actualiteit zal scherp worden gevolgd. De veenbrand die de financiële crisis is, is nog niet geblust. Terwijl Europese top na Europese top wordt belegd, groeit bij parlementen het besef dat ze niet langer eerste viool spelen, maar ergens achter in het orkest moeten plaatsnemen of zelfs in het publiek. Nader - vergelijkend - onderzoek naar nieuwe modaliteiten en methoden van parlementaire betrokkenheid bij financiële besluitvorming is dan ook broodnodig. Met andere woorden: u hoort nog van ons.