De Hofvijver - Politiek van Den Haag tot Brussel MONTESQUIEU INSTITUUT
 
Nieuwsbrief jaargang 3, nummer 34, 30 september 2013
 
 

'Miezerige beschouwingen’

Zijn de APB wel vergadertijd Kamer waard?

Wat is het nut van Algemene Politieke Beschouwingen in de Tweede Kamer die te algemeen, politiek verhypothekeerd en te weinig beschouwend zijn?
Wytze van der Woude, universitair docent bij MI-Maastricht, vraagt zich na het grote politieke Kamerdebat over Troonrede, Miljoenennota en begroting af of het geen verloren parlementaire tijd is geweest.
Van oudsher zijn de Algemene Politieke Beschouwingen (APB) het moment waarop de politieke hoofdlijnen worden getrokken, gevolgd door de financiële beschouwingen om de punten op de i te zetten. Maar uitgerekend in een jaar dat alles in zich had om ‘de spannendste en meest inhoudelijke algemene beschouwingen’ te worden, is de uitkomst praktisch nihil.
Van der Woude maakt een kale balans van twee dagen vergaderen tussen kabinet en Kamer op: ‘De minister van Financiën gaat nog eens praten en de Financiële Beschouwingen worden uitgesteld. Als er iets van een uitkomst is, dan is het dat niet alleen de puntjes nog op de i moeten worden gezet, maar dat nog boven de markt hangt welke letter we überhaupt met elkaar aan het papier willen vertrouwen. Moeten we daarvoor twee dagen kostbare vergadertijd in de Tweede Kamer opofferen?’

 

‘Mutti Europa’

Plaat van de maand
'Merkel als moederkloek over Europa'

Spotprent: Jos Collignon in de Volkskrant van 24 september 2013

Wordt Angela Merkel ook ‘Mutti Europa’? Na haar overweldigende verkiezingsoverwinning heeft de Duitse Bondskanselier direct laten weten het Europese beleid op ‘hoofdlijnen’ ‘ongewijzigd’ te willen voortzetten. Gaat dat lukken? Wat betekent dat voor Duitsland en voor de Europese Unie, bezig zich aan de crisis te ontworstelen? Zal het Duitse overwicht nog markanter worden?
Hanco Jürgens, fellow van het Montesquieu Instituut, analyseert de gevolgen van de Duitse verkiezingsuitslag. Jos Collignon, politiek tekenaar, zag het in de Volkskrant de dag na de verkiezingen al direct voor zich.

 

 
Partners in beeld
Stemmende fractie in de Tweede Kamer Deur Eerste Kamer met fietsen tegen de gevel

'Effectieve
fractiediscipline'

Fractiediscipline strookt niet met het beeld van het ideale parlement, maar is wel een blijvertje. Overdenkingen van het MI Maastricht.

'Over de macht
van Eerste Kamer'

Hoe machtig is de Eerste Kamer eigenlijk? Het PDC (Den Haag) dook in het archief en zet de feiten over de Nederlandse ‘Senaat’ op een rij.

Lees verder > Lees verder >
Gebodsbord links of rechts Zwart-witfoto van minister Schut in de Eerste Kamer op 23 december 1968

'Links en rechts
achterhaald'

Kiezers denken over economie niet meer langs klassiek linkse of rechtse lijnen. Een analyse van het DNPP (Groningen).

'Senaat lag al
vaker dwars'

De Eerste Kamer heeft vaker kabinetten en ministers de voet dwars gezet. Het CPG (Nijmegen) over een bijna vergeten geval uit 1967.

Lees verder > Lees verder >

 

Fractiediscipline

Voor en tegen

Hoe kwellend is fractiediscipline?

Twee voormalige leden van de Tweede Kamer – Paul Kalma (PvdA) en Jan Schinkelshoek (CDA) – over nut en noodzaak van fractiediscipline

Paul Kalma > Jan Schinkelshoek >

 

Eerste Kamer - toch maar ontbinden?

Column

Bert van den Braak

Bert van den Braak

Ontbinding van de Eerste Kamer bij een eventueel conflict heeft geen zin, omdat (vrijwel) dezelfde Statenleden weer hun stem zullen uitbrengen bij de verkiezing van een nieuwe Eerste Kamer. Dat erkent inmiddels vrijwel iedereen. Alleen als ook de Provinciale Staten opnieuw worden gekozen, zou dat zin hebben. In 1921 kreeg een wetsvoorstel om bij ontbinding van de Senaat ook de Provinciale Staten te ontbinden nog wel een meerderheid in de Tweede Kamer. Dat voorstel sneuvelde echter in de Eerste Kamer.

Tot 1983 kon ontbinding van de Eerste Kamer, ook zonder nieuwe Statenverkiezingen, overigens wel enige zin hebben. Tot dat jaar werden de Statenleden voor zes jaar gekozen en werd de helft van de Kamer om de drie jaar vernieuwd. De samenstelling liep daarmee soms deels 'achter' bij de 'actuele' politieke voorkeur. Dat was nog sterker het geval vóór 1923 toen de Eerste Kamer voor negen jaar werd gekozen en om de drie jaar voor een derde werd vernieuwd. In 1904 was de ontbinding waartoe het kabinet-Kuyper besloot, daarom nog wel zinvol en verdedigbaar. De Eerste Kamer werd daarmee wat 'politieke kleur' betrof 'gelijk getrokken' met de in 1901 gekozen Tweede Kamer.

 

En verder

Nieuws
Montesquieu Instituut

Lobby als wetenschap: onderzoeksdirecteur MI Den Haag wordt PA-professor.

Parlementair Documentatie Centrum, Leiden

Hoe scheiden journalisten het kaf van het koren? PDC werkt aan een geavanceerd hulpmiddel: de Politieke Navigator.

Montesquieu Instituut

Van Zijlstra tot Zalm - een beschouwing van MI Den Haag over begrotingen en begrotingsnormen.

Parlementair Documentatie Centrum, Leiden

Duitsland heeft, zoals de liberale FDP heeft ervaren, een fikse kiesdrempel, Nederland heeft er ook een. PDC legt uit.

Montesquieu Instituut

‘Transparantie is geen tovermiddel' - terugblik op de Zomerconferentie van het MI.

 

Kunt u deze nieuwsbrief niet goed lezen? Bekijk dan de online versie.

 
 

Partners


Campus Den HaagCapaciteitsgroep Publieksrecht, MaastrichtCentrum voor Parlementaire Geschiedenis, NijmegenUniversiteit GroningenParlementair Documentatie Centrum, Leiden

 

Agenda

2 oktober 2013,
Den Haag

'Nut en noodzaak van de Eerste Kamer'
Debat met Eerste Kamerleden Thom de Graaf en Adri Duivesteijn.

11 oktober 2013,
Den Haag

'Wat werkt: ontwikkelingshulp of handel?'
Debat met Farah Karim en Arend Jan Boekestijn. 

25 oktober 2013,
Den Haag

'Europe in the world'
De Europalezing door voormalig president van Zuid-Afrika Frederik Willem de Klerk.

 

Cartoon

Een groepje liberale senatoren wordt afgevoerd naar de guillotine

Een groepje liberale senatoren wordt afgevoerd naar de guillotine.

 

Wer Visionen hat, soll zum Arzt gehen.

Oud-bondskanselier Helmut Schmidt (SPD), ‘misschien wel veertig jaar geleden’ (2009) in antwoord op vragen naar zijn visie.

 

Uw mening

Een bede past niet in de Troonrede.


[eens] [oneens]

 

Groei en krimp

grafiek

Ondanks bezuinigingen hebben Nederlandse overheidsuitgaven nog steeds de neiging te groeien.

 

Europese senaten


- België - Senaat, Sénat
- Duitsland - Bundesrat
- Frankrijk - Sénat
- Ierland - Seanad Éireann
- Italië - Senato
- Nederland - Eerste Kamer
- Oostenrijk - Bundesrat
- Polen - Senat
- Roemenië - Senat
- Slovenië - Državni zbor
- Spanje - Senado
- Tsjechië - Senát
- Verenigd Koninkrijk - House of Lords

 

Europese eenkamerstelsels


- Bulgarije - Narodno sabranie
- Cyprus - Vouli Antiprosopon
- Denemarken - Folketing
- Estland - Riigikogu
- Finland - Eduskunta
- Griekenland - Vouli ton Ellinon
- Hongarije - Országgyülés
- Kroatië - Hrvatski sabor
- Letland - Saeima
- Litouwen - Seimas
- Luxemburg - Chambre des Députés
- Malta - Il Kamra tad-Deputati
- Portugal - Assembleia da República
- Slowakije - Národná rada
- Zweden - Riksdag

 

Subsidiegevers


logo ministerie OCW Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
logo Universiteit Maastricht Maastricht Universiteit
logo Gemeente Maastricht Gemeente Maastricht
logo Provincie Limburg Provincie Limburg

 

Colofon

De Hofvijver is een uitgave van het Montesquieu Instituut en zijn partners.

 

Aan- en afmelden

Hier kunt u zich aanmelden voor deze nieuwsbrief.

Deze brief niet meer ontvangen? U kunt zich hier afmelden.

 

Parlement.com

Kiezers
Partijen
Tweede Kamer
Eerste Kamer
Regering
Polder
Europa

Europa-Nu.nl

Praktisch Europa
Europa in de wereld
Nederland en Europa
Hot Issues
Beleid en toekomst
Wie doet wat
Wat komt eraan

Montesquieu-Instituut.nl

Het instituut
Onderzoek
Onderwijs
Valorisatie
Publicaties
Europa
Nederland