Staatsvorm/Trias Politica

Het Montesquieu Instituut volgt ontwikkelingen met betrekking tot de Nederlandse staatsvorm, in het bijzonder de verhouding tussen de rechterlijke, uitvoerende en wetgevende machten. Deze staatsvorm, de Trias Politica, is gebaseerd op de ideeën van Charles de Montesquieu. De scheiding der machten is doorgaans niet volledig strikt geregeld, ook in Nederland niet.

Nederland is een constitutionele monarchie met een parlementair stelsel. De Nederlandse staatsinrichting kent in principe een scheiding van de rechterlijke, uitvoerende, en wetgevende macht die elkaar controleren en zo de macht delen. Dit voorkomt dat de macht teveel gecentraliseerd wordt en beperkt het risico dat de democratische rechtsstaat wordt ingeperkt. Bijzonder aan Nederland is dat er enige overlap zit tussen de wetgevende macht (de Staten-Generaal) en de uitvoerende macht (de regering), omdat de regering actief betrokken is bij het maken van wetten.