Congres 'De onafhankelijke rechter in tijden van bureaucratisering en bezuiniging'

De onafhankelijke rechter in tijden van bureaucratisering en bezuiniging.

Sluipende aantasting van de rechterlijke onafhankelijkheid?

Forum Romanum organiseert samen met het Montes­quieu Instituut van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid Universiteit Maastricht een congres over de onafhankelijke rechter.

Thema is de toenemende druk vanuit financiële en bureaucratische- kaders op de rechtbanken en de individuele rechters. Denk dan aan de gesignaleerde kloof tussen rechters en hun bestuur. hangt samen met de invoering van het integrate ma­nagement en het Lamicie-bekostigingssysteem. Bij het maken van dat bekostigingssysteem is steeds uitgangspunt geweest dat de rechter zelfbewust en autonoom is en dat hij/zij nooit zal instemmen met een lagere kwaliteit ten behoeve van een hogere financiering. Er werd vanuit gegaan dat er in zoverre een automatische rem in het systeem zou zitten. Onderschat is echter dat rechters het op allerlei fronten heel erg goed willen doen.

De opzet is een debat aan ronde tafels en een kort plenair gedeelte. De gedachte voor dit rechtbank Limburg symposium was er al voordat het Leeuwardense manifest naar buiten kwam. Forum Romanum heeft het idee dat het manifest niet alleen te maken met werkdruk, maar ook met een soort existentiële vraag naar de betekenis van onafhankelijkheid. Wie is er nu onafhankelijk: de individuele rechter, de kamer, de rechtbank/het college, de beroepsinstantie, de rechterlijke macht, de raad voor de rechtspraak? En hoeveel vrijheid komt dan nog aan individuele rechters toe? Is het rechtsbedrijf niet deels ook massa productie (confectie) naast ingewikkeld maatwerk, waarbij je voor de confectie allerlei protocollen en richtlijnen kan hebben? Voor veel rechters een verschrikking.

Juist ook omdat rechters, net als andere beroepsgroepen, veelal 'naar binnen' kijken, is het onze bedoeling om de negatieve- energie, de boosheid over werkdruk of nieuwe 'bedrijf- matige' aansturing, om te keren en de deelnemers te vragen om niet alleen in workshops te klagen maar ook om met "out of the box" externe perspectieven te komen wat er anders kan en moet, waar er feilen in de huidige aanpak zitten, of het rechterlijk werk niet ook anders moet (meer E-rechtspraak)? Betekent onafhankelijkheid dat rechters niet binnen financiële ka­ders werken, of niet efficiënt moeten werken? In die zin kunnen de ontwikkelingen binnen de gezondheidszorg en binnen het Openbaar Ministerie wellicht als spiegel dienen.

De middag, want het gaat om een middag programma zal er als volgt uitzien: eerst wat korte plenaire toespraken over on­afhankelijkheid en art. 6 EVRM en case management, en een bijdrage van de (nieuwe) voorzitter van de Raad voor de Recht­spraak; daarna opdeling per workshop waar de vraag niet al­leen is om uit te spreken wat er mis zou zijn, maar ook en vooral om te denken en spreken over hoe te verbeteren en zaken anders te gaan doen, gegeven de financiële en bureaucratische gewijzigde kaders, alsmede de maatschappelijke verwachtingen.

Datum en tijdstip: Vrijdag 4 oktober 2013 13.30-17.00 uur

Locatie: Rechtbank Maastricht

Doelgroep: Leden rechtbanken (rechters en gerechts-secretarissen) en leden OM