Europese agendavorming

Het Montesquieu Instituut volgt het proces waarop onderwerpen de aandacht van één of meer van de instellingen van de Europese Unie krijgt. Onderwerpen kunnen op verschillende manier op de Europese agenda komen. Zo zijn er belangenorganisaties, lobbygroepen en private bedrijven die hun belangen (of die van anderen) proberen te behartigen. Burgers kunnen hun invloed onder andere uitoefenen via Europese burgerinitiatieven, via Europese en lokale verkiezingen en via openbare raadplegingen.

Een belangrijk verschil met nationale agendavorming is dat ook nationale overheden zelf bepalen wat er op de Europese agenda komt. Via de Europese Raad hebben regeringsleiders de mogelijkheid om politieke beleidslijnen en prioriteiten uit te spreken. Ook door middel van het Voorzitterschap van de Europese Unie kan een land onderwerpen agenderen. Hoewel de Europese Commissie als enige het Recht van initiatief heeft, waarmee initiatieven op EU-beleidsterreinen worden geformuleerd (en waarmee ze dus haar eigen agenda bepaalt), zijn er buiten de Commissie om dus genoeg mogelijkheden om zaken op de Europese agenda te krijgen.