Interview Thijs Berman

Thijs Berman niet kwijt over zijn aanstaande vertrek uit het Europees Parlement. “Tien jaar is een mooie cyclus”, zegt hij. De strubbelingen binnen de PvdA-delegatie hebben volgens hem slechts een bescheiden rol gespeeld in zijn afweging om te vertrekken uit het EP, “er zijn andere keuzes gemaakt en daar leg ik mij bij neer”.

Twee jaar geleden is Berman geïnterviewd door Leon van Damme, onderzoeker verbonden aan het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis. Dit interview is gepubliceerd in de bundel Brusselse Verhalen (Amsterdam, 2011). Het is tijd voor een update, de voorbije jaren zijn voor door de PvdA-delegatie tumultueus verlopen. Sinds 2009 is Berman leider van de PvdA delegatie, maar over een paar maanden zet hij na tien jaar een punt achter zijn loopbaan als Europarlementariër.

De PvdA maakte de afgelopen vijf jaar afwisselend deel uit van zowel de coalitie als oppositie. Volgens Berman heeft dit voor zijn werk als Europarlementariër niet zo vreselijk veel uitgemaakt. “De PvdA heeft voor de Europese Verkiezingen een eigen verkiezingsprogramma opgesteld en het is dat programma dat ik in Brussel en Straatsburg wil uitvoeren”. Onderling contact is natuurlijk van groot belang, maar er worden vanuit Den Haag geen dictaten opgelegd of stemadviezen gegeven. Bovendien behartigt een Europarlementariër niet het Nederlands belang, maar het Europees belang. Een concreet voorbeeld van een afwijkende mening tussen beide fracties was bezuiniging van 1 miljard op ontwikkelingssamenwerking. De PvdA heeft hier tijdens de coalitieonderhandelingen mee ingestemd, voor Berman was dit een aanleiding om bij de partijleiding in Den Haag aan de bel te trekken. Een bezuiniging van deze aard druiste volgens hem geheel in tegen het sociaaldemocratische gedachtegoed.

Berman geeft aan dat er tijdens de deelname van zijn partij aan het kabinet Balkenende IV vaker en meer druk op hem werd uitgeoefend dan tijdens het tweede kabinet Rutte. De samenwerking tussen de PvdA en de VVD vindt Berman daarom ook prettiger dan die met het CDA en de ChristenUnie. Volgens hem is dit voornamelijk te verklaren door zijn deelname aan de commissie economische en monetaire zaken. Ten tijde van het kabinet Balkenende IV stond Europa net voor uitdagende en ingrijpende keuzes. Berman zegt dat hij destijds vaak een andere weg wilde bewandelen dan zijn PvdA-collegae in de Tweede Kamer en het kabinet. Met name het al dan niet uitvaardigen van een steunpakket voor de Grieken is een heikel punt geweest. “Ik nam eerder bepaalde standpunten dan de PvdA-Kamerfractie en dat heeft soms wel wat voeten in aarde gekost.”, aldus Berman.

Thijs Berman heeft drie keer deel uitgemaakt van een verkiezingsdelegatie naar Afghanistan, Ethiopië en Senegal. Hij heeft het als zeer eervol ervaren om 'korte tijd zo'n belangrijke bijdrage te kunnen leveren'. Een taak als deze sluit volgens Berman perfect aan bij het sociaaldemocratische gedachtegoed. Ook in Europees verband moet worden gestreefd naar een sociaaldemocratische samenleving, waarin de misstanden moeten worden tegengegaan, ook buiten ons continent. Het benadrukken van de dialoog tussen regering en oppositie en hun ervan te overtuigen dat het beste veranderingen bereikt kunnen worden via legitieme verkiezingen in plaats van een coup d’état, was voor Berman een van de hoogtepunten van het voorzitterschap van de delegatie die in 2012 afreisde naar Senegal.