Hofvijver september: data achter democratie

maandag 29 september 2025, 13:22

Met de verkiezingen voor de deur staat Nederland aan de vooravond van een nieuwe politieke periode. In De Hofvijver van september duiken we in de cijfers achter onze democratie, met als titel 'Data achter de democratie'.

Jan Schinkelshoek en Gerrit Voerman openen met een rondblik bij de start van de verkiezingscampagne. Wie vormt de kopgroep op weg naar 29 oktober? Breekt Henri Bontenbal door, of blijft Wilders overeind?

In de column bespreekt Aalt Willem Heringa hoe minister Mona Keijzer constitutionele hoffelijkheid schond door haar voorstel over statushouders in te dienen ondanks een negatief advies van de Raad van State.

Zahra Runderkamp analyseert waarom D66 ondanks beloftes over diversiteit opnieuw uitkomt op een mannelijke top drie. Het 'zittenblijf-voordeel' blijkt een hardnekkig fenomeen dat nieuwkomers en vrouwen moeilijk doorbreekt. Jasper van der Heide kijkt naar de Kamerervaring op de kandidatenlijsten en constateert dat de gemiddelde anciënniteit weliswaar licht stijgt naar 3,4 jaar, maar dat deze ervaring ongelijk verdeeld blijft over partijen en commissies.

Het aantal rijksambtenaren groeide sinds 2017 met 42%, terwijl concrete plannen voor hervorming uitblijven. Roel Bekker analyseert de verkiezingsprogramma's en concludeert dat de Rijksdienst het niet van de politiek moet hebben. Reinier van der Horst neemt de lezer mee in de geschiedenis van het motie-gebruik: van twintig moties in de jaren zestig tot een recordaantal van 5010 in 2022. Van uniek parlementair instrument naar alledaags politiek middel.

Simon Otjes onderzoekt in zijn hoofdstuk uit Bundel 25 'Levend archief' de spanning tussen de Tweede Kamer als spiegel van de samenleving en als verzameling professionals. Academici, juristen en economen blijken sterk oververtegenwoordigd. Tot slot verslaat het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis de lancering van hun website over de jaren tachtig, met een paneldiscussie over de kruisrakettenkwestie.