Een terugblik op honderd Hofvijvers: feiten en cijfers

maandag 30 september 2019, 13:00, Edgar Hoedemaker

Het is de honderdste. Ruim acht-en-een-half jaar geleden - op 2 maart 2011 - verscheen de eerste aflevering van De Hofvijver, de nieuwsbrief van het Montesquieu Instituut. In een vast tempo [elf keer per jaar] is het zo doorgegaan. Steeds zijn vanuit de invalshoek van het MI, op het kruispunt van democratie, politiek, parlement en bestuur, actuele ontwikkelingen in zowel Den Haag als Brussel geanalyseerd, becommentarieerd, bekritiseerd. Tot vandaag: de honderdste. Eigenlijk zijn het er meer. Tussendoor, voorafgaande aan Tweede Kamerverkiezingen, zijn extra ‘Hofvijvertjes’ gemaakt. Wie die verkiezingsnummers meetelt, komt uit op 111.

Ter gelegenheid van honderd nummers poogt dit artikel een overzicht te geven. Voor welk publiek maken we de Hofvijver? Wat zijn thema’s die vaak terugkeren? En wat zijn de artikelen die in al die jaren het best gelezen zijn?

Publiek

De Hofvijver wordt maandelijks verstuurd aan +/- 5.000 abonnees. Dit aantal groeide in de acht voorgaande jaren gestaag: we begonnen in 2011 met een bestand van ongeveer 1.400 leden. De artikelen uit de Hofvijver worden echter niet alleen gelezen via de ‘klassieke’ weg van verspreiding via e-mail. Ook via de website van het Montesquieu Instituut en diverse kanalen van partners zijn de artikelen beschikbaar. Op die manier is de verspreiding zelf nog groter dan 5.000.

Europese onderwerpen

De Hofvijver houdt zich bezig met actuele ontwikkelingen in democratie, politiek en bestuur van Den Haag tot Brussel. Dat is een breed begrip en dat leidt dan ook tot een grote variatie aan artikelen. Vaste rubrieken zijn analyses/beschouwingen over ‘Unie & Lidstaten, waarin de politieke situatie van enkele EU-landen onder de loep wordt genomen. Kabinetscrises, verkiezingen, spannende politieke ontwikkelingen en relaties van de EU-lidstaten tot de Unie komen in deze rubriek maandelijks aan de orde. Eén van de vaste wetenschappers voor de Europese insteek is Jan Werts. Gelijktijdig met het 100e nummer is ook zijn 100e analyse voor het Montesquieu Instituut te vinden.

Jaarlijks is er bovendien het decembernummer dat in zijn geheel gewijd is aan de Europese politiek. Dat nummer bevat standaard een kroniek van Europees nieuws uit het betreffende jaar, een analyse van de stand van de Commissie, Raad en Parlement en heeft oog voor de relatie Nederland – Europa.

Nederlandse politiek

Vaste prik in de Hofvijver zijn beschouwingen over de Nederlandse democratie. Vanuit het DNPP te Groningen komen veelvuldig beschouwingen over politieke partijen, we volgen constitutionele onderwerpen zoals Grondwetswijzigingen en volgden afgelopen jaar de handelingen van de Staatscommissie Parlementair Stelsel. Met enige afstand brengt de Hofvijver dat soort onderwerpen onder het voetlicht.

Nationale onderwerpen die vaak terugkomen, zijn:

  • Recensies van politieke boeken
  • Portretten van prominente politici
  • Parlementaire geschiedenis
  • Analyses van troonredes, algemene beschouwingen, kabinetsformaties
  • Verkiezingen
  • Bestuurskundige beschouwingen op ministeries en diensten
  • Constitutionele zaken
  • Politieke partijen
  • Integriteit van politici
  • Ideeën over democratie en rechtsstaat

Themanummers

Soms wordt de Hofvijver omgebouwd tot een speciaal themanummer. Deze onderwerpen hebben in de afgelopen 100 nummers de revue gepasseerd in een speciale editie;

  • Verkiezingsnummers 2017
  • Europa-specials in december
  • Prinsjesdaguitgaven
  • Provinciale Statenverkiezingen 2015
  • 200 jaar Grondwet in 2014
  • Nummer over Pim Fortuyn in 2012

Meest gelezen artikelen

Een selectie van de artikelen die door de jaren heen het meest gelezen zijn:

Edgar Hoedemaker is medewerker van PDC, partner van het Montesquieu Instituut, en uit dien hoofde verantwoordelijk voor de kernredactie van de Hofvijver.