Podcast 'Het spel en de macht' #4: Waarom zijn lokale politieke partijen zo populair?

maandag 7 maart 2022, 13:30

In samenwerking met het Montesquieu Instituut lanceert het Centrum voor Nederlandse Politiek en Bestuur (CNPB) een nieuwe podcast over de aankomende gemeenteraadsverkiezingen. Deze podcast, genaamd ‘het Spel en de Macht’, is een vervolg op de gelijknamige podcast die het CNPB eerder organiseerde rondom de Tweede Kamerverkiezingen. In vijf afleveringen zullen wetenschappers met expertise over de lokale politiek hun licht laten schijnen op belangrijke kwesties rondom de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2022. Daarnaast bevat elke aflevering een rubriek ‘in het veld’, waarin een kort gesprek met een praktijkdeskundige plaatsvindt.

Vandaag staat aflevering 4 online: Zijn lokale partijen echt anders dan de lokale afdelingen van landelijke partijen, en wat maakt deze partijen zo aantrekkelijk voor kiezers?

Verkiezing na verkiezing worden ze populairder: de lokale partijen. Bij de afgelopen gemeenteraadsverkiezingen behaalden lokale partijen samen bijna 30% van de stemmen, meer dan twee keer zoveel als de grootste landelijke partij. Zijn lokale partijen echt anders dan de lokale afdelingen van landelijke partijen, en wat maakt deze partijen zo aantrekkelijk voor kiezers? Hoe komen lokale partijen aan hun geld als zij geen aanspraak kunnen maken op subsidie vanuit de rijksoverheid? Willen lokale partijen eigenlijk wel besturen, en worden zij door landelijke partijen gezien als acceptabele coalitiepartners?

In deze aflevering spreken we hierover met Julien van Ostaaijen, universitair docent Bestuurskunde aan Tilburg University en lector Recht en Veiligheid aan de Avans Hogeschool, die vorig jaar een rapport publiceerde over het functioneren van lokale partijen in Nederlandse gemeenten. Daarnaast spreken we Simon Otjes, universitair docent Nederlandse Politiek aan de Universiteit Leiden, die kwantitatief onderzoek doet naar motivaties van kiezers om op lokale partijen te stemmen, de manieren waarop lokale partijen zich profileren in hun verkiezingsprogramma’s en de motivaties van lokale partijen om al dan niet deel uit te maken van het lokale bestuur.

De bijdrage uit het veld komt deze keer van Richard de Mos, voormalig wethouder en huidig lijsttrekker voor de lokale Haagse partij Hart voor Den Haag. Van hem horen we meer over de praktische verschillen tussen lokale en landelijke partijen, en we vragen hem naar de zogenaamde ‘ombudspolitiek’ waarmee zijn partij direct iets voor kiezers wil betekenen.

Meer informatie en achtergrond