Nieuwe leergang academie voor de Rechtsstaat

Module 1 – De beginselen van de democratische rechtsstaat

In deze inleidende module bespreekt Prof. dr. Carla Hoetink de bedreigingen van de democratische rechtsstaat. Hoe kun je democratische verval herkennen? Prof. dr. Paul Bovend’Eert plaatst de beginselen van de rechtsstaat in een actueel perspectief. In de middag bezoeken we de Tweede Kamer, het kloppend hart van onze democratie. We zijn te gast bij de Dienst Analyse en Onderzoek en gaan in gesprek met een Tweede Kamerlid.

Module 2 – Luisteren naar burgers

We zijn te gast bij de Nationale Ombudsman en buigen ons over praktijkcases. Wat zou jij doen bij klachten van burgers over het optreden van de overheid? In de middag spreken we met een ervaringsdeskundige, en neemt prof. dr. Mark Bovens ons mee in zijn onderzoek naar de diplomademocratie: wat betekent het als hoger opgeleiden oververtegenwoordigd zijn in onze democratie?

Module 3 – Grondrechten

Aleid Wolfsen, voorzitter van de Autoriteit Persoonsgegevens, vertelt over zijn werk als privacywaakhond. Prof. mr. Joost Sillen bespreekt het onderscheid tussen klassieke en sociale grondrechten. In de middag gaan we onder leiding van prof. dr. Ronald Tinnevelt aan de slag met een casus: wat doe je als grondrechten met elkaar in conflict komen? We sluiten af met een bezoek aan de Belastingdienst, waar we ons verdiepen in verschillende perspectieven op een ‘buikpijndossier’.

Module 4 – Media

In perscentrum Nieuwspoort gaan we in discussie met journalisten, woordvoerders, lobbyisten en een politicus over het spel tussen media en politiek. Politiek communicatiewetenschapper Michael Hameleers deelt zijn inzichten uit onderzoek. Stichting Democratie en Media vertelt over haar werk en we krijgen een kijkje onder de motorkap van de onderzoeksjournalistiek van NRC-journaliste Wubby Luijendijk. Tot slot maken we als alle volgens plan verloopt de eerste persconferentie van de minister-president mee na de verkiezingen en praten na bij de borrel.

Module 5 – Vertrouwen in de rechtsstaat

We starten deze module met een bespreking van de vier actuele boeken over de rechtsstaat die we in groepjes hebben gelezen. Daarna gaat prof. dr. Kutsal Yesilkagit in op de oorzaken van dalend vertrouwen en mogelijke manieren om het vertrouwen te versterken. In de middag bezoeken we de Raad van State.

Module 6 – Een lerende democratie?

Pieter Duisenberg, president van de Algemene Rekenkamer, vertelt over de rol van de Rekenkamer bij een lerende overheid. Samen met wetenschappers dr. Valerie Pattyn en dr. Johan Christensen bespreken we de valkuilen en successen van beleidsevaluatie. De dag eindigt met een bezoek aan de Hoge Raad.

Module 7 – Integriteit

We beginnen de dag met een bezoek aan de Eerste Kamer en gaan daar in gesprek met een senator. In de middag gaat prof. dr. Ronald Kroeze in op de historische dimensies van integriteit, gevolgd door een casusbespreking. We sluiten het programma feestelijk af met de uitreiking van de certificaten